باب 40 در بيان اينكه كمال انسان به چيست و معناى مردانگى و جوانمردى

1- خصال صدوق ج 1 ص 164 امير مؤمنان عليه السلام فرمود كمال انسان بشش خصلت است: با دو عضو كوچك بدن و با دو قسمت بزرگ از انسان و با دو چيزى كه مربوط به هيئت و ظاهر انسان است اما آن دو عضو كوچك عبارت از قلب و زبان او است كه اگر جنگ ميرود با دلى قوى و پاك بجنگد و اگر سخن ميگويد با زبانى بليغ و رسا سخن گويد و اما آن دو چيز بزرگ عبارت است از انديشه و فكر صحيح و روشن و ديگر همت بلند و اما آن دو چيز كه مربوط به شكل و ظاهر انسان است عبارت از مال و چهره زيبا است (خلاصه كسى كه داراى اين شش چيز باشد كمال باطنى و ظاهرى را بدست آورده است). 2 نهج البلاغه حكمت 47 امير مؤمنان عليه السلام فرمود ارزش انسان بستگى دارد بهمت او و راستگوئى او بسته بمردانگى او و شجاعت او بسته به عظمت و شخصيت او و پاكدامنى او بسته بغيرت و ناموس خواهى او است (اوصاف بعدى و دومى در اين جملات هر چه قوى‏تر و بيشتر باشد اوصاف قبلى و اولى هم قوى‏تر و بهتر خواهد بود. 3 معانى الاخبار ص 19 ابى قتاده قمى ميگويد حضور امام ششم در باره فتوة و جوانمردى مذاكره كرديم حضرت فرمود آيا گمان ميكنيد كه جوانمردى با عربده نمودن و كارهاى زشت انجام دادن است كه جوانمردى يعنى سفره گسترده و بخشش بيدريغ و چهره باز و گشاده و خود دارى از آزار مردم اما اين نحو سبكبازى‏ها پليدى و نابكارى است. سپس فرمود مردانگى چيست عرضه داشتيم نميدانيم. فرمود بخدا قسم مردانگى‏

 

 

اين است كه سفره گسترده انسان در خانه‏اش باشد.