پ1- از حضرت ابى عبد اللَّه (امام صادق، عليه السّلام) رسيده كه فرموده: مردم هر بامداد بر سه دستهاند: (1) دانشمند، و (2) دانش آموز، و (3) آشغال پوسيده از برگ درخت آلوده بسيل و آب روان (كه هر دم آب آن را بسوئى ميبرد مانند مردم نادان كه هر روز بكيشى گروند و دنبال هر آوازى بروند) پس ما علماء و دانشمندانيم، و شيعه و پيروان ما دانش آموزاناند، و مردم ديگر آشغال پوسيده از برگ درخت
آلوده بسيل و آب فراوان است.پ 2- پيغمبر (صلّى اللَّه عليه و آله) فرموده: خير و نيكى در زندگى نيكو نيست مگر براى دو مرد: (1) دانشمندى كه فرمانش را بپذيرند، و (2) شنوندهاى كه (سخنان دانشمندان را) پذيرنده و حافظ و نگهدار باشد (تا هنگام عمل آنها را بكار برد).پ 3- پيغمبر (صلّى اللَّه عليه و آله) فرموده: هر بامداد يا دانشمند يا دانش آموز يا گوش دهنده يا دوست ايشان باش، و پنجمين كس مباش كه هلاك و تباه ميگردى.پ 4- و پيغمبر (صلّى اللَّه عليه و آله) فرموده: نگاه كردن بروى دانشمند (بمنزلت و پايه) عبادت و بندگى (خداى تعالى) است.پ 5- از يكى از دو صادق (امام محمد باقر و امام جعفر صادق، بر ايشان تحيت و درود باد) روايت شده است: مردم بر چهار
دستهاند: (1) مردى كه ميداند و ميداند كه خود ميداند پس او راهنماى دانائى است از وى پيروى نمائيد، و (2) مردى كه ميداند و نميداند كه خود ميداند پس او غافل و ناآگاه است، (از خواب غفلت و ناآگاهى) بيدارش كنيد، و (3) مردى كه نميداند و ميداند كه خود نميداند پس او جاهل و نادان است يادش دهيد، و (4) مردى كه نميداند و ميداند كه خود ميداند پس او گمراه است راهنمائيش نمائيد.پ 6- از حضرت امام جعفر از پدرش (بر هر دو تحيت و درود باد) رسيده كه رسول خدا (صلّى اللَّه عليه و آله) فرموده:
اگر علم و دانش آويخته به ثريّا (هفت ستاره گرد هم بر آمده) باشد (اگر بدست آوردن علم در شهرهاى دور و دراز كه پيمودن راههاى آنها پر مشقّت و سختى است باشد) هر آينه مردانى از اهل فارس (ايرانيان) آن را فرا گرفته و بدست آورند.
پ7- از عبد اللَّه پسر محمّد كه محمّد پسر عبيد اللَّه و عبيد اللَّه پسر ياسين است رسيده كه گفته: شنيدم آقاى من ابو الحسن علىّ بن محمّد بن رضا (امام علىّ النقى، بر ايشان تحيّت و درود باد) در سرّ من رأى ميفرمود: مردم پست و فرومايه و آشوبطلب كشندگان پيغمبراناند، و عامّة (كه جمع آن عوامّ است يعنى مردم درهم آميخته بخلاف خواصّ و برگزيده ايشان) مشتقّ و گرفته و ساختهشده از عمى و كورى است (و عامّه مردم باندازهاى كور و نابينا ميباشند كه راه خير و شرّ خودشان را نديده و نميشناسند از اين رو) خدا براى آنان راضى نشده و برنگزيده كه ايشان را بچهارپايان تشبيه و مانند نمايد تا اينكه (سوره 25 آيه 44) فرموده: بلكه (آنان از چهارپايان) گمراهتراند (زيرا چهارپايان بوسيله نفوس مدركة و دريافتشان خواهان نفع و سود هستند، و از ضرر و زيان دورى گزينند، و ايشان خواهان ضرر و زياناند، و از نفع و سود روىگردانند).پ 8- حضرت امير المؤمنين (عليه السّلام) فرموده: هر گاه
خدا بندهاى را فرومايه و پست گرداند (بر اثر ناشايستگيش رحمتش را از او باز دارد) او را از علم و دانش منع نموده و باز ميدارد (براى بدست آوردن دانش موفّق نميگردد).
