پ1- جعفر كناسى گويد: به حضرت صادق عليه السّلام عرض كردم پائين ترين رتبه مؤمن چيست، و با اظهار چه كلماتى مىتواند پائينترين رتبه ايمان را پيدا كند، فرمود: به وحدانيت خداوند و رسالت محمد صلّى اللَّه عليه و اله ايمان بياورد، و اطاعت نمايد و امام زمانش را بشناسد، هر گاه چنان باشد مؤمن خواهد بود.پ 2- ابو الربيع گويد: از امام عليه السّلام پرسيدم چه كلماتى مرد را از ايمان خارج مىگرداند فرمود: هر گاه نظريهاى داد و آن نظريه بر خلافت حق بود اگر او در اجراى آن كوشش كند از ايمان بيرون مىشود.پ 3- سليم بن قيس گويد: مردى خدمت امير المؤمنين عليه السّلام آمد و عرض كرد يا امير المؤمنين پائينترين چيزى كه آدمى را در صف مؤمنان قرار مىدهد، و يا در صف كافران بحساب مىآورد، و يا با گمراهان در يك رديف قرار مىدهد چيست.
على عليه السّلام فرمود: حالا كه سؤال كردى پاسخ آن را بشنو، پائينترين چيزى كه انسان را مؤمن مىكند آن است كه به وحدانيت و ربوبيت خداوند اقرار كند، و پيامبر را بشناسد و او را با نبوت و بلاغت شناسائى كند و حجت خدا را در زمين بشناسد و از او اطاعت نمايد.
پگفت: يا امير المؤمنين اگر غير از اينها كه براى من تعريف كردى چيز ديگرى نداند، فرمود: آرى هر گاه او را بكارى امر كردند اطاعت كند، و از هر چيزى نهى نمودند دست باز دارد، و پائينترين چيزى كه آدمى را به كفر نزديك مىكند آن است كه به چيزى معتقد باشد و پندارد كه خدا آن را امر نموده و يا از آن نهى كرده است.
بعد همان پندار خود را علم قرار مىدهد و او را ملاك حق و باطل مىداند و خيال مىكند كه او كارها را به دستور خداوند انجام مىدهد، و اما پائينترين چيزى كه آدمى را گمراه مىكند اين است كه او حجت خدا را در روى زمين نشناسد و به امناى او معرفت نداشته باشد، حجتى كه خداوند طاعت او را واجب كرده و ولايت او را فريضه دانسته است، گفت: يا امير المؤمنين آنها را نام ببريد.
فرمود: آنها كسانى مىباشند كه خداوند آنان را به خود و پيامبرش نزديك كرده است و فرموده: از خدا و رسول و صاحبان امر اطاعت كنيد گفت آنها را برايم روشن بفرمائيد فرمود: آنها كسانى هستند كه رسول خدا صلّى اللَّه عليه و اله در آخرين خطبه خود آنها را معرفى كردند و بعد هم جهان را وداع گفتند:
رسول خدا صلّى اللَّه عليه و اله فرمود: من دو چيز را در ميان شما گذاشتم شما اگر به آن دو چنگ زنيد هرگز گمراه نخواهيد شد، و آن عبارت است از كتاب خدا و اهل بيت من، خداوند با من عهد كرده كه آن دو از هم جدا نمىگردند تا در كنار حوض بر من وارد شوند.
در اين هنگام رسول خدا صلّى اللَّه عليه و اله دو انگشت خود را به هم چسبانيدند و فرمودند اين چنين خواهند بود، اكنون به آن دو چنگ بزنيد تا گمراه نشويد، و آنان را بر ديگران مقدم نداريد كه هلاك مىگرديد و از آنها دورى نكنيد كه از هم پراكنده مىشويد و به آنها چيزى ياد ندهيد كه آنها از شما داناتر هستند.
