پ1- عبد العظيم حسنى از امام جواد عليه السّلام روايت مىكند كه امير المؤمنين عليه السّلام فرمود: اگر قبل از شروع هر كارى در آن دقت كنى از پشيمانى ايمن خواهى شد.پ 2- ابو ذر غفارى گويد: رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله فرمود: عقلى مانند تدبير و ورعى مانند خوددارى و حسبى مانند حسن خلق نيست.پ 3- ابان بن تغلب گويد: از امام صادق عليه السّلام شنيدم فرمود: با ثبات و پايدارى مىتوان سلامتى را حاصل كرد، و عجله و شتاب پشيمانى مىآورد، كسى كه در غير وقت خود كارى را شروع كند مانند اين است كه در غير موقع خود بالغ شده باشد.پ 4- ابن صدقه از امام صادق عليه السّلام و او از پدرانش عليهم السّلام روايت مىكند كه مردى نزد رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله آمد و عرض كرد: يا رسول اللَّه مرا وصيت كنيد، رسول خدا فرمودند اگر شما را وصيت كنم به سخنان من گوش خواهيد داد.
رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله اين سخن را سه بار تكرار كردند و او هم پاسخ مساعد داد پيامبر فرمود: وصيت من به شما آنست هر گاه خواستيد كارى انجام دهيد در پايان آن مطالعه و دقت كنيد اگر عاقبت او نيك بود انجام بده، و اگر بد بود تركش كن.پ 5- يكى از وصيتهاى امير المؤمنين عليه السّلام در هنگام وفات اين بود كه فرمود:
شما را نهى مىكنم كه در گفتار و كردار شتاب نداشته باشيد.پ 6- سليمان جعفرى از امام رضا عليه السّلام روايت مىكند كه رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله فرمود:
چند خصلت را از كلاغ ياد بگيريد، جفتگيرى در نهان، در بامداد به طلب روزى رفتن، احتياط و عدم سرعت و شتاب.پ 7- امير المؤمنين در وصيت خود فرمودند: اى پسر من عاقل بايد در كارهاى خود دقت كند و زبانش را نگهدارد، و مردم زمانش را بشناسد.
پ8- على عليه السّلام فرمودند: احتياط از هوش و زرنگى بشمار مىرود.پ 9- از امير المؤمنين عليه السّلام سؤال شد حزم چيست فرمودند: منتظر فرصت بودن و تا آنجا كه امكان دارد در كارها شتاب نمودن.پ 10- يحيى بن عمران حلبى گويد: از امام صادق عليه السّلام شنيدم فرمود: هفت چيز اعمال آدمى را فاسد مىكنند، نخست مرد حليم و بردبارى كه داراى علم زيادى مىباشد ولى گمنام در ميان مردم زندگى مىكند و كسى او را به عنوان عالم نمىشناسد.
دوم حكيمى كه در برابر هر كذاب زشتكارى كارهاى خود را محكم و روبراه مىكند و خود را از حوادث و پيش آمدها نگه ميدارد، سوم كسى كه از نقشههاى پليدان و مكاران خود را محفوظ مىدارد چهارم بزرگى كه تندخو و بد اخلاق باشد و رحمى در دل او نباشد.
پنجم مادرى كه فرزندى از نكاح مخفى آورده و آن فرزند را مخفى ندارد، و آن را آشكارا فرزند خود بداند، ششم كسى كه به سرعت و شتاب و بدون درنگ برادران خود را سرزنش كند، و هفتم آن كس كه با برادر خود مجادله نمايد و با وى خصومت و دشمنى كند.پ 11- زراره گويد: امام باقر عليه السّلام فرمود: رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله فرمودند: مردم از عجله و شتاب هلاك شدند اگر مردم شتاب نمىكردند هلاك نمىشدند.پ 12- ابو نعمان از امام باقر عليه السّلام روايت مىكند كه رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله فرمود:
آهسته حركت كردن از طرف خداوند است، و شتاب از شيطان مىباشد.پ 13- امام رضا عليه السّلام فرمود: هر كس كارى را از راهش شروع كند لغزش پيدا نخواهد كرد، و اگر هم لغزش پيدا كرد راه فرار را پيدا نخواهد كرد.پ امام جواد عليه السّلام فرمود: با آهستگى حركت كن موفق خواهى شد.پ فرمود: هر كس راه ورود كارها را نشناسد راه خروج را پيدا نمىكند.پ فرمود: هر كس قبل از آزمايش اطمينان پيدا كند خود را در معرض هلاكت قرار داده و در پايان كار گرفتار مشقت خواهد شد.
پفرمود: هر كس آرامش را از دست بدهد و سكون نداشته باشد ناملايماتى به او خواهد رسيد.پ 14- على عليه السّلام فرمود: پيروزى با احتياط بدست مىآيد، و احتياط هم با نظريات روشن فراهم مىگردد، و آراء و نظريات هم با حفظ اسرار حاصل مىشوند.پ على عليه السّلام فرمود: لجاجت فكر و نظر آدمى را ضعيف مىسازدپ و فرمودند:
زياده روى پشيمانى مىآورد و سلامتى نتيجه احتياط است.پ فرمود: مخالفت رأى آدمى را خراب مىكند.فرمود: از علامت كودنى آن است كه قبل از تفكر و امكان عمل شتاب مىكند، و يا بعد از اينكه فرصت كار برايش پيش مىآيد آهسته حركت مىنمايد.پ فرمود: اطمينان به اشخاص قبل از آزمايش نشانه عجز است.پ فرمود: چه خوابهائى در روز كه تصميمات انسان را بر هم مىزند.پ فرمود: از سوار شدن بر مركب لجاجت خوددارى كنيد.پ فرمود: قبل از اينكه افسوس بخوريد فرصتها را از دست ندهيد.پ 15- امير المؤمنين عليه السّلام فرمودند: قبل از عمل فكر كنيد تا احتياط را از دست ندهيد، هر گاه مطلب برايت روشن شد تصميم بگير. على عليه السّلام فرمود: لجاجت راى را از آدمى مىگيرد، و اطمينان قبل از آزمايش خلاف احتياط است، تدبير كار قبل از عمل انسان را از پشيمانى نگه مىدارد، و هر كس با تحقيق وارد كارى شد سختىها را تحمل مىكند.
هر كس با كارها به مبارزه برخاست به مشكلات گرفتار مىگردد اگر تجربهها نبود راهها بر انسان معلوم نمىشد، تجربهها به آدميان علم مىآموزند، و در سستى و تنبلى و ناتوانايى هلاكت مىآيد. رسول اكرم صلى اللَّه عليه و آله فرمود: هر گاه خواستى كارى انجام دهى در عاقبت آن بيانديش، اگر خير است در آن شتاب كن و اگر شر است دست از آن باز دار. على عليه السّلام فرمودند: هر كس سرزنش پيروزيهاى روزگار را نشناسد از
تازيانههاى روزگار خود را محافظت نخواهد كرد و از لغزش خود را نگاه نخواهد داشت و گناهى را بزرگى نخواهد شمرد و اگر چه آن گناه بزرگ باشد.
