باب چهل و هشتم در باره عصا برداشتن و تحت الحنك بستن و ديگر آداب سفر كردن از صدقه دادن در بلاء و نماز و ديگر دعاهاى وابسته بسفر

اخبار باب‏

پ‏1- ثواب الاعمال: تا رسول خدا (ص) فرمود: هر كه با عصاى بادام تلخ بسفر رود و اين‏

 

آيه را بخواند (22 سوره القصص):پ وَ لَمَّا تَوَجَّهَ تِلْقاءَ مَدْيَنَ- تا فرمايد وَ اللَّهُ عَلى‏ ما نَقُولُ وَكِيلٌ. خدايش از هر درنده آزارنده و هر دزد تجاوزگر، و هر نيشدار نگهدارد تا بخاندانش برگردد و بمنزلش و همراه او هفتاد و هفت فرشته بدرقه باشند كه برايش آمرزش خواهند تا برگردد و آن عصا را وانهد.پ و رسول خدا (ص) فرمود: عصا برداشتن فقر را ببرد و شيطان را دور كند.پ و فرمود (ص): آدم (ع) بسختى بيمار شد و دچار هراس گرديد و از آن به جبرئيل شكوه كرد و وى گفتش يكى از آن را ببر و به سينه خود بچسبان و انجام داد و خدا هراس او را برد و فرمود: هر كه خواهد زمين را درهم عصاى بادام تلخ برگيرد.پ 2- امان الاخطار: روايت از ائمه (ع) است كه فرمودند: چون يكى از شما سفر خواهد با خود عصا از درخت بادام تلخ بردارد و اين حروف را در برگى نويسد و درون عصا نهد و آن حروف‏

سلمحلس وه به لهون باذن الله ناويه صاف 5 يقسامه ه

باشند.پ 3- ثواب الاعمال: تا امام ششم (ع) فرمود: من ضامنم كه هر كه با عمامه از خانه‏اش بيرون رود سالم بدان برگردد.پ 4- همان: تا امام كاظم (ع) فرمود: من ضامنم براى هر كه از خانه‏اش بسفر ميرود و عمامه و تحت الحنك بسته باشد كه دچار دزدى و غرق و آتش‏سوزى نشود.پ 5- قصص الأنبياء: تا وهب گفت: دانشمندان بنى اسرائيل از خرد و كلان با عصا راه ميرفتند تا مبادا كبر فروشند.پ 6- محاسن: تا حماد بن عثمان كه بامام ششم (ع) گفتم: سفر در روزهاى بد چهارشنبه و ديگر آنها بد است؟ فرمود: سفرت را با صدقه شروع كن و آيه الكرسى را بخوان چون پيشت آيد.پ 8- كتاب عتيق: دعاء عصا:

بسم الله الرحمن الرحيم و صلى الله على محمد النبى و آله ائمه الهدى، رَبِّ نَجِّنِي مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ،  وَ لَمَّا تَوَجَّهَ تِلْقاءَ مَدْيَنَ قالَ عَسى‏ رَبِّي أَنْ يَهْدِيَنِي سَواءَ السَّبِيلِ كتاب الله كله بين يدى و عن خلفى و عن يمينى و عن شمالى و من فوقى و من تحتى و محيطابى بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ يا مُوسى‏ أَقْبِلْ وَ لا تَخَفْ إِنَّكَ مِنَ الْآمِنِينَ حامل كتابى هذا اقبل الله الاعظم ياه ياه بالله بالله بالله بالله بالله بالله يا منشئ السحاب الثقال و صلى الله على محمد النبى و آله.

پ‏9- محاسن: تا امام باقر (ع) كه شيوه على بن الحسين (ع) بود كه چون عازم سفر به‏

 

يكى از املاكش ميشد سلامت خود را با صدقه‏اى كه ميسر بود از خدا عز و جل ميخريد در آن وقت كه پا بركاب مينهاد و چون خدا سالمش ميداشت و برميگشت خدا را سپاس ميكرد و بدان چه فراهم ميشد شكر مينمود.پ و بروايتش تا عبد الرحمن بن كثير كه گفت نزد امام باقر (ع) بودم كه مردى از شيعه نزد او آمد براى وداع و رفتن بسوى عراق آن حضرت دستش را گرفت و آنچه پدرش ميكرد باو باز گفت گويد: آن مرد با حضرتش وداع كرد و رفت و خبر آمد كه راه را بر او بريدند و من آن را با آن حضرت گزارش كردم فرمود:

سبحان الله‏

آيا منش پند ندادم؟ گفتم: چرا سپس گفتم:

قربانت چون من اين كار كردم آن صتعه سفر را بحساب زكات در شمار آورم؟ فرمود: نه، و اگر خواهى از حق معلوم بحساب آور (كه خدا فرموده فِي أَمْوالِهِمْ حَقٌّ مَعْلُومٌ  لِلسَّائِلِ وَ الْمَحْرُومِ).پ 10- همان: تا سفيان بن عمر گويد: من ستاره‏شناس بودم و طالع را مى‏شناختم و هراسى در دلم مى‏افتاد و از آن بامام ششم (ع) شكوه كردم، فرمود: چون بد دل شدى باول مستمندى كه رسيدى صدقه بده و گذر كن كه خدا عز و جل آن را از تو دفع كند.پ 11- محاسن: تا يكى از دو امام فرمود: بود پدرم كه چون روز چهارشنبه آخر ماه يا هر روزى كه سفر را بد ميدانستند سفر ميكرد چون محاق و خبر آن صدقه‏اى ميداد و سفر ميكرد.پ 12- همان: تا امام هفتم (ع) (مضمون شماره 4 را آورده).پ 13- مكارم: از پيغمبر (ص) در سفرهاش جدا نميشدند، شيشه عطر و سرمه‏دان و مقراض و آينه و مسواك و شانه، و در روايتى با آن حضرت نخ و سوزن و پينه‏زنى و بند نعلين بود و جامه‏اش را ميدوخت و نعل خود را پينه ميزد.پ 14- مكارم الاخلاق: تا امام ششم (ع) فرمود: صدقه بده و هر روزى خواهى سفر كن.پ از حماد بن عثمان كه بامام ششم (ع) گفتم: در روزهاى بد سفر بد است مانند روز چهارشنبه و جز آن؟

فرمود: سفرت را با صدقه شروع كن و هر گاه پيشامد سفر كن، و آيه الكرسى بخوان و چون پيشامد حجامت كن‏پ از ابن ابى عمير شكايت بامام كاظم (ع) (مضمون شماره 10 را آورده)پ از امام ششم (ع) كه فرمود: هر كه در صبح صدقه‏اى دهد خدا بدى آن روز را از وى جلو گيرد.پ از كتاب محاسن (مضمون شماره 11 را آورده).پ و از محمد بن مسلم (مضمون شماره 9 را آورده). و از آن حضرت كه فرمود: چون قصد سفر كنى سلامت خود را از خدا عز و جل بخر

 

بدان چه فراهم باشد و بدلت نشيند و سفر كن و بگو: بار خدايا من سفرى چنين و چنان در سر دارم و سلامتم را از تو در اين سفر با اين مبلغ از تو خريدم و آن را بجاى خوب بنه و مانند آن را در رسيدن از راه بجا آور براى شكر خدا.پ و از كتاب فردوس تا رسول خدا (ص) كه فرمود: آيا درماند كسى از شما كه عصائى كه تهش پيكانى دارد برگيرد كه چون خسته شود بدان تكيه كند و آب بدان برآورد و با آن آزار دهنده راه را براندازد، و نيشدارها را بكشد و يا درنده نبرد كند و در بيابان پهناور آن را در قبله نماز خود بنهد.پ و از رسول خدا (ص) كه فرمود: عصا با خود داشتن نشانه مؤمن است و روش پيغمبران.پ و از ام سلمه است كه رسول خدا (ص) فرمود: راه رفتن با عصا تواضع است و بهر گام هزار حسنه دارد و هزار بالا رفتن درجه‏پ و از امير مؤمنان (ع) (مضمون شماره 1 را آورده).پ و رسول خدا (ص) فرمود: عصا داشتن فقر را ببرد و شيطان را دور سازد.پ و فرمود: هر كه طى الارض خواهد عصاى بادام تلخ با خود دارد.پ و فرمود (ص) عصا برگيريد كه روش برادرم پيغمبر (ص) است، و بنى اسرائيل از خرد و كلان، با عصا راه ميرفتند كه متكبر نباشند.پ 15- خصال در اربعمائه: امير مؤمنان (ع) فرمود: چون كسى از شما بسفر رود بگويد:

بار خدايا توئى يار در سفر و كمك باربر، و خليفه در اهل و مال و فرزند، و چون منزل كرديد بگوئيد: بار خدايا ما را منزلى با بركت بده كه تو بهتر پذيرا كنى،پ و فرمود: هر كه از شما در هر جا ميگردد خود را وقف شما كرده و گمشده را راه نمايد و پاكش گريزان را نگاه مى‏داردپ و فرمود: هر كه از شما از شير بر خود و گوسفندش ترس دارد خطى بگرد آنها كشد و بگويد:

پروردگار دانيال و چاه و پرورنده شير درنده مرا و گوسفندم را حفظ كن.

و هر كه از شما از كژدم ترسد اين آيات را بخواند:

سَلامٌ عَلى‏ نُوحٍ فِي الْعالَمِينَ، يا إِنَّا كَذلِكَ نَجْزِي الْمُحْسِنِينَ،  إِنَّهُ مِنْ عِبادِنَا الْمُؤْمِنِينَ.پ 16- قرب الاسناد: از على بن جعفر كه مردى نزد برادرم موسى آمد و گفتش قربانت ميخواهم بفلان سو بروم برايم استخاره بياموز كه اگر آن سو خوب است خدا برايم فراهم كند و اگر بد است مرا از آن بگرداند، فرمودش برايت لازم است كه بدان سو سفر كنى؟ گفتش:

آرى فرمود: بگو: بار خدايا برايم چنين و چنان مقدر كن و آن را برايم خير ساز، كه تو بر آن توانا شوى. 17- فقه الرضا: چون قصد سفر كنى خانواده‏ات را جمع كن و دو ركعت نماز بخوان و

 

بگو: بار خدايا: دينم و خودم و خاندانم و فرزندانم را بتو ميسپارم.پ 18- مكارم الاخلاق: چون پيغمبر سفر ميكرد، شانه و مسواك و سرمه‏دان بر ميداشت.پ 19- امان الاخطار: روايت كه چون كسى سفر خواهد خوبست غسل كند و در نزد آن بگويد:

بسم الله و بالله و على مله رسول الله و الصادقين عن الله صلوات الله عليهم اجمعين‏

بار خدايا دلم را پاكدار و بدان شرح صدرم ده و بدان گورم را روشن كن، بار خدايا آن را نور و طهورم ساز و پناه و درمان از هر درد و آفت و آسيب و بدى از هر چه ترسم و در حذرم، و پاك كن دلم و اندامم و استخوانم و مويم و تنم و مغزم و عصبم را و هر آنچه زمين از من بر خود بردارد بار خدايا آن را گواه من ساز در روز نياز و ندارى و بى‏چيزيم اى پرورنده جهان كه تو بر هر چه توانائى.پ 20- همان: در روايتى منقول ديديم كه چون پيش از سفر صدقه دهد گويد: بار خدايا من با اين صدقه سلامت خودم و سفرم و هر چه همراه دارم خريدم مرا و هر چه با من است سالم دار و بخوبى و خوشى بمقصد برسان، و پس از صدقه هم وارد است:

لا اله الا الله الحليم الكريم، لا اله الا الله العلى العظيم سبحان الله رب السموات السبع و رب الارضين السبع و ما فيهن و ما بينهن و رب العرش العظيم وَ سَلامٌ عَلَى الْمُرْسَلِينَ  وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِينَ و صلى الله على محمد و آله الطيبين الطاهرين.

بار خدايا پناهم باش از هر جبار لجبازى و از هر شيطان سركشى بنام خدا درآيم و بنام خدا برايم، بار خدايا در جلو فراموشى و شتابم آورم بنام خدا و آنچه خدا در اين سفرم خواهد يادم باشد يا فراموش، بار خدايا توئى ياور بر همه امور و توئى يار در سفر و خليفه در خانواده، بار خدايا سفر را بما آسان كن و زمين را براى ما در نورد، و ما را بطاعت خود و رسولت بدار، بار خدايا باركش ما را به دار و در آنچه بما روزى كنى بركت بدار و نگهدارمان از عذاب نار، بار خدايا بتو پناه بريم از رنج سفر و ناكامى بازگشت و بدى منظره اهل و مال و فرزند، بار خدايا توئى بازويم و يارم، خدايا برگير از من دورى و سختى آن را و يارم باش و بخوبى جانشينم در خانواده‏ام و لا حول و لا قوه الا بالله العلى العظيم.

و چون خواهد بيرون رود دو ركعت نماز بخواند، ركعت يكم با يك حمد و قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ و دوم با حمد و سوره إِنَّا أَنْزَلْناهُ و بسا كه سوره الفتح يا پاره‏اى از آن را بركعت يكم و سوره النصر را بدوم پيوندد و در قنوت دعاء سلامتى بخواند و پس از نماز تسبيح فاطمه زهراء (ع) و اين دعاء وارد را بخواند:

بار خدايا من امروز خودم و اهل و مال و فرزند و هم كيشان حاضر و غائبم را بتو ميسپارم‏

 

پ‏خدايا ما را حفظ كن و محفوظ بدار، بار خدا ما را در رحمتت گرد آور و فضلت را از ما بر مدار كه ما بتو رو آورديم، بار خدا بتو پناهيم از رنج سفر و بد آمد برگشت و بدحال بودن اهل و مال و فرزند در دنيا و آخرت بار خدا اين توجه بتو براى خواست رضاى تو است و تقرب به درگاهت بار خدا مرا بدان چه از تو آرزومند و اميدوارم هم از اوليائت برسان يا ارحم الراحمين.

و اگر خواهى باز بگو: بار خدايا من در اين راه خود جز بتو اعتماد ندارم و اميدى نبستم و بجز نيرو و چاره سازيت توجه ندارم براى خواستن رضا و رحمتت و درگيرى با ثوابت و آرامش بسود خوبت، و تو داناترى بدان چه در اين راه برايم دانستى كه خوش دارم يا بد، بار خدايا از من بگردان هر مقدارى از بلاء و گرفتارى را و مرا در پوشش رحمت و لطفت بدار و در عفو و سعه رزق و كمال نعمتت و كل عافيتت، و مرا توفيق ده بهمراهى خواست خود با دلخواهم و آرزوهايم، و از من باز دار آنچه را از آن حذر دارم يا ندارم در باره خودم آنچه كه تو بدان داناترى از خودم، و آن را خير دنيا و آخرتم ساز با آنچه از خواستم از سرپرستى بازمانده‏هايم از فرزند و اهل و مال و برادران و همه وابستگان بهتر از آنچه سرپرستى كنى نسبت بمؤمنان غائب در پوشش و هر عورت، و حفظ از هر محذور و جلوگيرى از هر بدى با كمال آنچه برايم فراهم كنى برايم از رضا و شادى در دنيا و آخرت، سپس مرا بدار بذكر و شكر و طاعت و عبادتت تا رضاى خود و بالاتر، بار خدايا امروز بتو سپردم دين و خودم را و مال و اهل و نژاد و همه برادرانم را، بار خدا حاضر و غائب ما را حفظ كن بار خدايا ما را نگهدار و محفوظ بدار، بار خدايا ما را در پناه خود بدار و نعمتت را از ما مگير و هر نعمتى و عافيتى و فضلى داريم دگرگون مساز.پ و روايت است كه چون خواهى در وقت بد سفر كنى بخوان سوره حمد و معوّذتين و آيه الكرسى و سوره قدر و آخر سوره آل عمران (از آيه 190) إِنَّ فِي خَلْقِ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ تا آخر سوره و آنگاه بگو:

بار خدايا يورش يورش بر از تو است و بخشش بخشنده از تو، و هيچ جنبش جنبنده نباشد جز از تو و نه نيروى نيرودار جز از تو- از تو خواهم ببرگزيده خلق و بهترين آفريده‏ات محمد پيغمبرت و خاندان و نژادش (ع) كه بر او و بر آنها رحمت فرستى و شر و زيان اين روز را از من بگردانى و خير و بركتش بمن رسانى، و در برگشتم برايم بخواه حسن عافيت و رسيدن بدوستى و پيروزى و آرزو را، و دفع سركش گمراه و هر توانا بر آزارم را تا در زير سر و حفظ از هر بلاء و نقمت باشم و مرا از مخلوق امن و آسودگى عوض ده و از هر بد آمد در آن آسايش تا هيچ جلوگيرى مرا از مقصدم باز ندارد، و هيچ آزارى از بندگان بر درم نكوبد زيرا

 

تو بر هر چه توانائى، و هر كارى بتو برگردد، اى كه مانندى ندارى، و شنواى و بينا است.پ روايت ديگر در نماز وداع با خانواده چهار ركعت با تضرع بسندى كه مردى آمد نزد پيغمبر (ص) و گفت: قصد سفرى دارم و وصيت خود را نوشتم ميفرمائى بكدام از سه كس آن را بدهم، پدرم يا پسرم يا برادرم؟ فرمود: كسى كه بار سفر بسته جانشينى در خاندانش ننهد بهتر از چهار ركعت كه در خاندانش بجا گذارد، در هر ركعتى سوره حمد بخواند و قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ و بگويد: بار خدا من بدينها بدرگاهت تقرب جستم و آنها را خليفه من ساز در اهل و مالم و آن جانشين وى شود در اهل و مال و خانه‏اش تا برگردد بخاندانش.پ 21- همان: تا اينكه گفته: چون پيغمبر (ص) سفر ميكرد با خود پنج چيز برميداشت آينه، سرمه‏دان، چنگال (بشرحى در پاورقى ص 239) و مسواك و شانه، و در روايت ديگر مقراض.پ چون رو بسفر كنى سه بار بگو:

بالله أخرج و بالله ادخل و على الله توكل‏

، خدايا بدين راه كه ميروم خوبى بر من بگشا و بخوبى بسررسانش، و حفظم كن از هر جاندارى كه در چنگ تو است راستى پروردگارم در راه راست است، زيرا هر كه با اخلاص آن را گويد بسا كه از خاصان باشد و بسلامت اندر است نه ندامت و چون بدر خانه رسيدى آن را بگو كه امام كاظم (ع) در روايتى فرموده كه چون كسى از شما آهنگ سفر كند بر در خانه‏اش رو براهى كه بدان توجه دارد بايستد و سوره حمد را بخواند در پيش رو در سمت راست و چپ و آيه الكرسى بخواند در اين سه سو سپس گويد: بار خدا مرا نگهدار و هر آنچه با من است، مرا سالم دار و آنچه با من است و مرا برسان و آنچه با من است بطور خوبى، كه البته خدايش با هر چه با او است حفظ كند و او را با هر چه با او است سالم دارد، سپس به صباح (راوى حديث) فرمود:

آيا نديدى كه كسى خودش محفوظ ماند و آنچه با او است محفوظ نماند، و خودش سالم ماند و آنچه با او است سالم نماند و خودش برسد بمقصد و آنچه با او است نرسد، گفتم آرى، قربانت.پ گويم: روايت داريم تا امام رضا (ع) كه فرمود چون از منزلت بدر شوى براى سفر يا در حضر بگو:

 

بسم الله آمنت بالله و توكلت على الله ما شاء الله و لا حول و لا قوه الا بالله‏

و شياطين برخورند فرشته‏ها بروى آنها زنند و گويند: راهى بدو نداريد با اينكه نام خدا برده و بدو ايمان آورده و توكل كرده و گفته:

ما شاء الله لا حول و لا قوه الا بالله.

پ‏گويم: روايت داريم تا ابى خديجه كه چون امام ششم (ع) از منزل بيرون شدى ميگفت:

اللهم خرجت اليك و لك اسلمت و بك اسلمت و بك آمنت و عليك توكلت‏

.

پ بار خدايا بركت ده در اين روزم و برسان قوتش را و يارى و پيروزى و پاكى و هدايت و بركتش را و بگردان از من شرش و شر هر چه در آنست.

بسم الله و الله اكبر و الحمد لله رب العالمين‏

بار خدايا بيرون شدم و بدان مرا بركت ده و سود بده، و چون بمنزلش در آمدى مانند آن را گفتى.پ گويم: بروايتى تا امام باقر (ع) كه فرمود: هر كه چون از در خانه بيرون رود گويد پناه برم بدان چه پناه برند فرشته‏ها از شر اين روز تازه كه چون خورشيدش غروب كند برنگردد از شر خودم و شر ديگرى و از شر شياطين و از شر دشمن اولياء خدا و شريرى و آدمى و از شر هر درنده و هر گزنده و از شر هر حرام كارى، و پناه دهم خود را بخدا از هر بدكارى جز كه خدايش آمرزد و توبه از آن پذيرد، و مهمش را بس باشد، و از بديش جلو گيرد، و از شرش نگهدارد.پ گويم: بروايت تا امام ششم (ع) كه چون از منزلت بدر شوى بگو:

بسم الله توكلت على الله لا حول و لا قوة الا بالله‏

بار خدايا من از تو خواهم خير آنچه برايش بدر شدم و بتو پناهم از شر آن بار خدا وسعت ده بر من (از فضلت و كامل كن بر من) نعمتت و بكارم گير در طاعتت، و شوقم ده در آنچه نزد تو است و جانم بستان بر ملت خودت و ملت رسولت (ص).پ گويم و در حديث ديگر تا امام باقر (ع) كه هر كه در خروج از منزلش گويد:

بسم الله حسبى الله توكلت على الله‏

. بار خدا از تو خواهم خير همه امور مرا و بتو پناهم از رسوائى دنيا و عذاب آخرت خدا هر مهم دنيا و آخرتش را كفايت كند.پ گويم: و روايت است كه چون بر در خانه‏اش ايستد تسبيح زهراء (ع) گويد و حمد و و آيه الكرسى بخواند چنانچه پيش گفتم و بگويد: بار خدا بتو رو كردم و ترا سرپرست خاندانم و مالم و آنچه بمن دادى كردم، من بتو اعتماد كردم مرا نوميد مساز اى كه نوميد نكند هر كه قصد او كرد و ضايع نكند هر كه او را حفظ كرد اللهم صل على محمد و آل محمد مرا حفظ كن در آنچه از آن غيبت كردم و مرا بخود وامگذار اى ارحم الراحمين، بار خدا مرا برسان بدان چه رو كردم، و مقصودم را فراهم ساز، و عباد و بلادت را برايم مسخر كن و بمن روزى كن زيارت پيغمبرت و وليت امير مؤمنان و ائمه از فرزندانش را (ع) و همه خاندانش را عليه و عليهم السلام و در هر حال بمن كمك ده و مرا بخود وامگذار و نه بديگرى تا خسته شوم و هلاك گردم، و از تقوى توشه‏ام ده و بيامرزم در آخرت و اولى، خدايا مرا وجيه‏تر رو آوران بخودت گردان.

و باز بگويد:

بسم الله و بالله و توكلت على الله و استعنت بالله و الجات ظهرى الى الله و فوضت امرى الى الله رب امنت بكتابك الذى انزلت و نبيك الذى ارسلت‏

 

لانه لا يأتي بالخير الهى الا انت، و لا يصرف السوء الا انت، عز جارك و جل ثنائك و تقدست اسماؤك و عظمت آلاؤك و لا اله غيرك.

پ‏كه روايت است هر كه بامداد از خانه‏اش بدر شود و اين دعاء را بخواند بلا نبيند تا شب كه بمنزلش برگردد، و همچنان هر كه شب بدر شود و آن دعا بخواند بلائى بدو دچار نشود تا صبح كه بمنزلش برگردد.پ گويم: به برخى از آنچه روايت داريم در اين حال اكتفاء كرديم تو از آنها بگو هر چه را حال و وقتت سازگار باشد كه مردم در همت و اهمال گونه گونه باشند.پ دعوات راوندى: از امام صادق (ع) كه ضامنم هر كه از خانه‏اش عمامه پوشيده بدر شود سالم بدانها برگرددپ و پيغمبر (ص) بنقل از جبرئيل فرمود: هر كه چون سفر خواهد دو سمت در خانه‏اش را بگيرد و يازده بار سوره قُلْ هُوَ اللَّهُ را بخواند خدا پاسبان او است تا برگردد.پ و فرمود (ص) چون كسى سوار مركبش شود بنام خدا فرشته دنبالش سوار شود و او را حفظ كند تا پياده شود و اگر نام خدا نبرد شيطانى بدنبالش سوار شود.پ و امام صادق (ع) فرمود: چون سفر خواهى پا در ركاب منه تا صدقه‏اى بدهى كم يا بيش معلى گويد گفتم يا ابن رسول الله كم چند است و بيش چند؟ فرمود: از يك گرده نان تا بيشتر و هر چه بيشتر باشد حاجت بر آورتر است.پ 22- و گفتند (ع): چون سفر خواهى وضوء نماز بگير و خاندانت را گرد آور و دو ركعت نماز بخوان و پس از سلام بگو: بار خدا از هم اكنون خودم و خاندانم را بتو سپردم، بار خدايا توئى يار و توئى خليفه و چون گام بر در نهى بگو:

بسم الله آمنت بالله توكلت على الله ما شاءَ اللَّهُ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ.

پ‏23- نهج البلاغه: از سخن آن حضرت است (ع) هنگام رفتن بسوى شام: بار خدايا بتو پناهم از رنج سفر و سختى برگشت و بدى منظره در خودم و خاندانم و فرزندانم بار خدايا توئى يار در سفر و خليفه در اهل جز تو نتواند هر دو باشد زيرا آنكه بر جا مانده يار نباشد و آنكه همراه است بر جا نباشد.پ سيد رضى (رضي الله عنه) گفته: آغاز اين سخن از رسول خدا (ص) روايت است و دنبالش آورده سخنى هر چه بليغ و كاملش كرده به بهتر كلامى كه فرمود: كه هر دو نتواند جز تو باشد.پ 24- خصال: در اربعمائه كه امير مؤمنان فرموده: چون يكى از شما در سفرى رود بگويد بار خدا توئى يار در سفر و كمك باربر، و خليفه در اهل و مال و فرزند، و چون بمنزل رسيد

 

پ‏بگوئيد: منزل ما را مبارك كن كه بهترين پذيرا كنى‏پ و فرمود: چون يكى از شما در سفر گم شود يا بر خود ترسد فرياد كشد: اى صالح بدادم برس كه در برادران پرى شما صالح نامى است كه در بلاد بگردد براى شما خود را وقف شما كرده و چون آواز را بشنود پاسخ دهد و گمشده را راه نمايد و پاكش او را برايش نگهدارد.پ و فرمود: هر كدام شما از غرق شدن بترسد بخواند بِسْمِ اللَّهِ مَجْراها وَ مُرْساها إِنَّ رَبِّي لَغَفُورٌ رَحِيمٌ (آيه 41 سوره هود) بسم اللَّهُ الْمَلِكُ الْحَقُّ (و آيه 67 سوره الزمر) ما قَدَرُوا اللَّهَ حَقَّ قَدْرِهِ وَ الْأَرْضُ جَمِيعاً قَبْضَتُهُ يَوْمَ الْقِيامَةِ وَ السَّماواتُ مَطْوِيَّاتٌ بِيَمِينِهِ سُبْحانَهُ وَ تَعالى‏ عَمَّا يُشْرِكُونَ.پ 25- قرب الاسناد: تا ابن اسباط كه بامام كاظم (ع) گفتم: چه ميفرمائى از صحرا بروم يا دريا راه ما بيمناك و پر خطر است؟ فرمود: از صحرا برو سپس فرمود: برايت مانعى نيست كه بمسجد رسول خدا (ص) روى و دو ركعت نماز در جز وقت فريضه بخوانى و صد بار از خدا خير بخواهى، اگر بدريا شدى همان را بگو كه خدا تبارك و تعالى فرموده:

ارْكَبُوا فِيها بِسْمِ اللَّهِ مَجْراها وَ مُرْساها إِنَّ رَبِّي لَغَفُورٌ رَحِيمٌ، و اگر دريا طوفانى شد بگوئى‏

بسم الله اسكن بسكينه الله وقر بوقار الله و اهداء باذن الله و لا حول و لا قوه الا باذن الله.

گفتيم: خدايت شايسته دارد سكينه چيست؟ فرمود: بادى كه از بهشت برآيد بنگار آدمى و بوى خوش و همانست كه بابراهيم (ع) فرود شد و گرد اركان كعبه ميگشت و پايه‏ها را مينهاد گفتيم آن از همانست كه فرمود: (248 سوره البقره) و فِيهِ سَكِينَةٌ مِنْ رَبِّكُمْ وَ بَقِيَّةٌ مِمَّا تَرَكَ آلُ مُوسى‏ وَ آلُ هارُونَ تَحْمِلُهُ الْمَلائِكَةُ. فرمود: آن سكينه در تابوت بود و در آن طشتى بود كه دل پيغمبران را در آن شستشو ميكردند، و تابوت ميگرديد در بنى اسرائيل همراه پيغمبران، سپس بما رو كرد و فرمود: تابوت شما چه باشد؟ گفتيم سلاح، فرمود راست است آن تابوت شما است.

سپس فرمود: اگر براه صحرا رفتى بگو آنچه را خدا فرموده (3 سوره الزخرف) پاك است آنكه فراهم كرد براى ما اين را و نبوديم، نزديك كن آن و راستش ما بسوى پروردگارمان باز گرديم كه راستى بنده‏اى نباشد آن را بگويد و از شتر يا مركب خود بزمين افتد و زيانى بيند بفرمان خدا و فرمود: چون از منزلت بدر شدى بگو:

بسم الله آمنت بالله توكلت على الله لا حول و لا قوه الا بالله‏

كه فرشته‏ها بروى شياطين زنند و گويند: نام خدا برده و ايمان بخدا آورده و توكل بر خدا كرده و گفته:

 

لا حول و لا قوه الا بالله.